Kartacze

Kartacze to bardzo popularne danie na Podlasiu, wykonane z ziemniaków i mięsnego farszu. Darzę go dużym sentymentem, gdyż jest to smak mego dzieciństwa. Doskonale pamiętam te szare kule serwowane przez moją babcię, okraszone skwarkami z cebulką i zalane gorącym wywarem po ich gotowaniu.

Kartacze z mięsem są sycącym i pożywnym daniem obiadowym. Niech Was nie zraża szary kolor kartaczy, taki ma być, gdyż przygotowuje się je z 3 części surowych ziemniaków i 1 części gotowanych. Ziemniaki w zależności od odmiany, gdy się je zetrze na tarce, mają różny czas ciemnienia. Do kartaczy najlepsze są odmiany ziemniaków mączyste z dużą zawartością skrobi (u mnie były raczej mało mączyste). Jeśli kartacze zrobimy z 2 części surowych i 1 gotowanych ziemniaków, to na pewno będą jaśniejsze, ale i ich smak również będzie zbliżony bardziej do pyz, a nie taki, jaki pamiętam z dzieciństwa.

Kartacze to danie nieco pracochłonne, ale warto poświęcić trochę czasu, aby w efekcie cieszyć się ich smakiem. Proponuję pracę podzielić na dwa dni. Wieczorem obrać i ugotować część ziemniaków i przyprawić mięso na farsz, a w dniu następnym dopiero obrać i zetrzeć pozostałe ziemniaki. Następnie z masy uformować i gotować kartacze.

Liczba porcji: 13
Czas przygotowania: 70 minut
Czas gotowania: 15 minut
Wartość kaloryczna: 100 g = 115 kcal
Kategoria: obiad
Dieta: mięsna

Przepis na kartacze

Składniki na kartacze:

• 1,5 kg obranych surowych ziemniaków (zetrzeć na tarce)
• 0,5 kg obranych ziemniaków (ugotować)
• 1 jajko
• 1 - 2 łyżki mąki ziemniaczanej (gdy ziemniaki zawierają mało skrobi)

Farsz do kartaczy:

• 600 g mielonego mięsa wieprzowego (u mnie z łopatki)
• 3 ząbki czosnku (przecisnąć przez praskę)
• 1 cebula
• 1,5 łyżeczki soli
• 1 łyżka majeranku
• 1 łyżeczka pieprzu ziołowego
• 1/2 łyżeczki pieprzu naturalnego
• 1 - 2 łyżki zimnej wody

Dodatkowo:

• cebula i boczek do okraszenia

Jak zrobić kartacze z ziemniaków i mięsa?

1. Ugotowane w osolonej wodzie ziemniaki, dokładnie wystudzić i przecisnąć przez praskę lub dokładnie potłuc tłuczkiem. Można je przygotować wieczorem dzień wcześniej.
2. Cebulkę do farszu obrać, drobno pokroić i podsmażyć na niewielkiej ilości tłuszczu, dodać do farszu.
3. Składniki farszu dokładnie wymieszać. Farsz można przygotować wieczorem, wtedy przyprawy bardziej się połączą z mięsem.
4. Surowe ziemniaki zetrzeć na tarce o najdrobniejszych oczkach. Masę wkładać partiami na sitko wyłożone gazą i mocno odciskać cały sok. Soku nie wylewać, odstawić go na około 10 minut i po odstaniu delikatnie zlać wodę, a skrobię osadzoną na dnie zebrać i z powrotem dodać do ziemniaków.
5. Do suchej masy z surowych ziemniaków dodać wystudzone gotowane ziemniaki, jajko i mąkę ziemniaczaną w ilości zależnej od tego, jak wodniste były ziemniaki. Masę dokładnie wyrobić, aby miała jednolitą strukturę.
6. Z masy formować placki grubości około 0,5 cm i wielkości, mniej więcej, swojej dłoni (dłonie delikatnie zwilżać zimną wodą). Na środek każdego placka nakładać po dużej łyżce farszu, zlepiać go, lekko dociskając formować kształt kartacza.
7. Zagotować w dużym garnku osoloną wodę, polecam przeprowadzić przed zrobieniem wszystkich kartaczy test na jednym, gotować go 10 - 15 minut. Jeśli zacznie się rozpadać, będzie to znaczyło, że ziemniaki były z małą zawartością skrobi i należy dodać więcej mąki ziemniaczanej (1 - 2 łyżki).
8. Kartacze gotować partiami, wkładać do wrzącej wody i gotować na bardzo wolnym ogniu, aby kartacze nie popękały i się nie rozpadły. Ugotowane kartacze delikatnie wyjmować łyżką cedzakową.
9. Podawać od razu po ugotowaniu, okraszone podsmażoną cebulką lub boczkiem.
10. Kartacze po włożeniu do głębokiego talerza, można również podać zalane wywarem po gotowaniu kartaczy i okrasić je podsmażonym boczkiem z cebulką.
    
    Zobacz również: kluski śląskie.